Za ojca rachunkowości uznaje się Luca Pacioliego. To jego należy obwiniać za usystematyzowanie standardu zasady podwójnego zapisu (choć sam zapis już wcześniej był popularny i wykorzystywany przez włoskich kupców doby renesansu), mimo że powszechnie to De divina proporcione, ilustrowane przez Leonarda da Vinci, uznaje się za dzieło jego życia.
Publikacja Summa de arithmetica, geometria, proportioni et proportionalità – powstała w 1494 roku – powszechnie uznawana jest za początek dyscypliny. Włoski matematyk zawarł w nim, to co w księgowości najważniejsze: istotę księgi głównej, opisał aktywa i pasywa, a także zamknięcie końcoworoczne.
Summa… okazała się bestsellerem. Rozprzestrzeniła się po Europie z prędkością właściwą opisywanym czasom, trafiając w najdalsze jej zakątki. Bez wątpienia stanowi kamień węgielny księgowości jaką znamy, cenimy i wykorzystujemy do dziś.
Jednak nie wszystko powstało w renesansowej Europie. Dawno, dawno temu, bo w Mezopotamii, czyli około 7000 lat temu, odkryto pierwsze zapisy księgowe, obejmujące między innymi spis wydatków. Naukowcy uznają, że tam, gdzie pismo i pieniądze, rozwijały się jednocześnie pierwsze zapisy księgowe. Podobne odkrycia, datowane mniej więcej na ten sam okres, odkryto w Asyrii, państwie Sumerów i Babilonie. Tymczasem w starożytnym Egipcie, około IV wieku p.n.e. funkcjonowało już stanowisko audytora. Odkrycia te potwierdza nieoceniony dla historyków kamień z Rosetty.
Na przestrzeni wieków doskonalono proces księgowości. W XVII-wiecznej Europie wprowadzono francuski kodeks handlowy (Ordonnance de commerce), który nakazywał kupcom prowadzenie ksiąg handlowych. Rodzący się w XVIII wieku kapitalizm wymusił zmiany w obowiązującym prawie.
Do Polski księgowość zawitała wraz z pojawieniem się kupców pochodzenia niemieckiego. To w Gdańsku znajdował się najważniejszy ośrodek kupiecki i to stamtąd pochodzą księgi będące wzorem rachunkowości, który rozprzestrzenił się na terenach Rzeczpospolitej.
Największą rewolucję księgowość zawdzięcza cyfryzacji, dzięki której dane mogą być digitalizowane a standardowe procesy ulegają systematycznej automatyzacji.
Nie ma się jednak co łudzić, że to koniec zmian w procesach księgowych.
Biuro Rachunkowe Censor w Wyszkowie nadąża za przemianami – korzystaj z naszego doświadczenia!
